อาการปวดมะเร็งถือได้ว่าเป็นอาการที่ผู้ป่วยเกือบร้อยละ 70% ต้องเจอ แถมแต่ละคนมีอาการปวดแตกต่างกันไป บางคนปวดจากมะเร็งโดยตรง บางคนปวดจากการรักษา บางคนปวดจากสาเหตุอื่น ๆ ดังนั้นเพื่อเป็นการทำความเข้าใจเราจะพาไปดูว่าอาการปวดมะเร็งจริง ๆ แล้วเป็นยังไงและสาเหตุของการปวดมีอะไรบ้าง หากต้องการบรรเทาอาการปวดสามารถทำได้อย่างไร
ปวดมะเร็งเป็นยังไงอาการเป็นแบบไหน
อาการปวดมะเร็งหลัก ๆ ที่สามารถพบได้บ่อยคืออาการปวดค่อนข้างรุนแรงและรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน มักปวดมากในช่วงเย็นหรือกลางคืนจนกระทบการนอนหลับ ลักษณะอาการปวดมักมีอาการคล้าย ๆ กับมีของแหลมทิ่มแทง ปวดชาหรือปวดแสบร้อน ปวดตุบ ๆ ปวดเสียด หรือผู้ป่วยบางรายอาจจะมีลักษณะการปวดรุนแรงในตอนต้นก่อนจะหายปวดไปอย่างรวดเร็วในเวลาต่อมา ส่วนแนวทางในการบรรเทาอาการปวดโดยส่วนใหญ่มักใช้ยาแก้ปวดตามคำแนะนำหรือการวินิจฉัยของแพทย์
สาเหตุของอาการปวด
สำหรับอาการปวดมะเร็งหลัก ๆ มีอยู่ด้วยกันทั้งหมด 3 สาเหตุ ได้แก่
1. ปวดจากก้อนมะเร็งหรือปวดจากมะเร็งโดยตรง
สาเหตุมาจากก้อนมะเร็งขยายตัวก่อให้เกิดการกดทับเส้นประสาทเส้นเลือดหรือเนื้อเยื่อหรืออวัยวะบริเวณข้างเคียง และสารเคมีบางอย่างที่มีฤทธิ์ในการทำลาย receptor การรับความรู้สึกส่งผลให้เกิดความเจ็บปวดตามมา
2. ปวดจากการรักษา
สามารถพบเห็นได้มากกว่าร้อยละ 20% เช่น การฉายแสง การได้รับเคมีบำบัด การผ่าตัดการเจาะเนื้อเยื่อไปตรวจ
3. ปวดจากสาเหตุอื่น ๆ
สามารถพบเห็นได้มากกว่าร้อยละ 10% ส่วนใหญ่มาจากการเกิดโรคทั่วไปหรือโรคแทรกซ้อนที่ไม่เกี่ยวกับโรคมะเร็ง
กลุ่มยาบรรเทาอาการปวด
สำหรับกลุ่มยาบรรเทาอาการปวดมะเร็งหลัก ๆ มีอยู่ด้วยกันทั้งหมด 3 กลุ่ม ได้แก่
- ยาแก้ปวดกลุ่ม opioid นำมาใช้ในการบรรเทาอาการปวดจากมะเร็งระดับปานกลางถึงระดับรุนแรง เช่น ยาโคเดอีน เฟนทานิล มอร์ฟีน ร่วมกับยาอื่น ๆ ข้อดีมีส่วนช่วยในการบรรเทาอาการปวดได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่มาพร้อมกับผลข้างเคียง เช่น ท้องผูก เสพติด คลื่นไส้ เวียนหัว ไม่รู้สึกตัว รู้สึกซึมลง
- ยาแก้ปวดที่ไม่ใช่กลุ่ม opioid เหมาะกับการบรรเทาอาการปวดระดับน้อยถึงปานกลาง เช่น ไอบูโพรเฟน ยาพาราเซตามอล ฯลฯ แต่ก่อนใช้ยาจำเป็นต้องได้รับคำแนะนำหรือการประเมินจากแพทย์เสียก่อน
- ยาชา นิยมนำมาใช้บรรเทาอาการปวดเมื่อพบว่าผู้ป่วยมะเร็งไม่ตอบสนองต่อการบรรเทาอาการปวดด้วยวิธีอื่น ๆ วิธี คือจะฉีดยาชาเข้าทางหลอดเลือดดำหรือทางไขสันหลัง
อาการปวดมะเร็งแต่ละประเภทมีลักษณะคล้ายคลึงกัน คือจะมีการปวดแบบตุบ ๆ ปวดแบบเสียด ๆ โดยจะปวดตลอดทั้งวันหรืออาจมีการปวดแบบปวดมากในช่วงแรก ๆ และจะค่อย ๆ หายไปอย่างรวดเร็ว ส่วนวิธีการรักษาหรือบรรเทาอาการขึ้นอยู่กับแพทย์วินิจฉัยว่าควรได้รับการยาแก้ปวดประเภทไหนนั่นเอง
Tags: ปวดมะเร็ง